แค่เบื่อเฉยๆ หรือป่วยเป็นโรคซึมเศร้า ?

แค่เบื่อเฉยๆ หรือป่วยเป็นโรคซึมเศร้า ?

• จิตวิทยา
• ซึมเศร้า
• พัฒนาตนเอง
• สุขภาพจิต
• เบื่อ

โรคซึมเศร้ากลายเป็นโรคใกล้ตัวเราไปแล้ว แล้วเคยสงสัยตัวเราเองไหมคะว่า เราเองเป็นคนหนึ่งหรือเปล่าที่เป็นโรคนี้ เคยรู้สึกเศร้า เบื่อ เซ็ง ท้อแท้กับชีวิตไหม? เราคงเจอกับความรู้สึกนี้มาบ้าง แต่เราจะป่วยเป็นโรคซึมเศร้าจริงๆ หรือว่าเป็นเพียงความรู้สึกเบื่อกันแน่ เพราะรู้ไหมว่า แค่ความรู้สึกเบื่อ ก็ถูกแบ่งประเภทออกมาได้หลายอย่างเช่นกัน

เราลองมาทำความเข้าใจโรคนี้กันให้มากขึ้น พร้อมตรวจเช็กสุขภาพใจว่า เราป่วยหรือแค่เบื่อกันแน่

แค่เบื่อเฉยๆ หรือป่วยเป็นโรคซึมเศร้า ? 

ความเบื่อถือว่าเป็นอาการหนึ่งที่พบเจอในกลุ่มคนที่มีอาการซึมเศร้า ซึ่งสองสิ่งนี้มีความคล้ายคลึงกัน แต่ก็ไม่เหมือนเสียทีเดียว ด้วยอัตราคนป่วยเป็นซึมเศร้ามากขึ้น ทำให้บางคนเริ่มไม่แน่ใจว่า จริงๆ แล้วเราเป็นซึมเศร้า หรือแค่เบื่อกันแน่ ซึ่งความแตกต่างของสองสิ่งนี้ก็คือ

อาการเบื่อ คือ สภาวะช่วงหนึ่งที่เรารู้สึกไม่สนใจต่อสิ่งรอบตัว ที่เราเจอมันซ้ำๆ ซากๆ เช่น งานเดิมๆ เพลงเดิมๆ สถานที่เดิมๆ เป็นต้น ซึ่งคนที่มีอาการเบื่อจะสามารถควบคุมความคิดตัวเองได้ แต่ร่างกาย ความรู้สึกไม่ได้สามารถเป็นไปตามที่คิด และอาการเบื่อมันจะเกิดขึ้นเป็นครั้งเป็นคราวค่ะ ความรู้สึกเบื่อจะไม่อยู่กับเรานานเกินไป ส่วนใหญ่แล้วมักเกิดจากขาดความหลากหลายในชีวิตค่ะ เปลี่ยนบรรยากาศ หรือมองหาประสบการณ์ใหม่ๆ ก็พอจะเยียวยาได้

ส่วนโรคซึมเศร้า เป็นอาการของคนที่รู้สึกหดหู่ในชีวิต ไม่มีกะจิตกะใจอยากจะทำอะไรเลย แม้แต่สิ่งที่เคยชอบทำ และความเบื่อก็เป็นอาการหนึ่งที่อยู่ในกลุ่มคนซึมเศร้า แต่คนที่เป็นโรคนี้จะรู้สึกเบื่ออยู่ตลอดเวลา บางคนอาจจะมีความคิดเลยถึงขั้นอยากฆ่าตัวตาย สาเหตุมักจะมาจากความเครียดในชีวิต เจอเรื่องราวร้ายแรงกระทบจิตใจ และสารเคมีในสมองเสียสมดุล นอกจากนี้ อาการซึมเศร้ายังมีอาการทางกายอื่นๆ ร่วมด้วย เช่น มีแต่อยากจะนอน หรือไม่ก็นอนไม่หลับ น้ำหนักขึ้น หรือไม่ก็ลงเยอะ ขาดสมาธิ อารมณ์แปรปรวน เป็นต้นค่ะ

อาการของโรคซึมเศร้า

เพื่อความแน่ใจ ลองมาเช็กอาการเบื้องต้นกันสักหน่อยว่า ตัวเราเข้าข่ายที่จะเป็นโรคซึมเศร้าหรือไม่

1. หดหู่ เศร้า วิตกกังวลอย่างต่อเนื่อง มาเป็นเวลานาน

ไม่ว่าใครต่างก็เคยมีความรู้สึกเศร้า ตื่นตระหนก อ้างว้าง เบื่อหน่ายในชีวิตกันบ้าง แต่พอสถานการณ์เปลี่ยน หรือสิ่งเร้าลดลง ก็จะหาย แต่สำหรับคนที่เป็นโรคซึมเศร้ามักจะมีอาการเหล่านี้ในชีวิตเกือบจะถาวร คือจะรู้สึกแบบนี้อยู่เสมอ บางคนก็จะมีอาการใดอาการหนึ่งเด่น เช่น เบื่อหน่าย แต่บางคนก็อาจจะมีทั้งอาการเบื่อ เศร้า กังวล อ้างว้างรวมอยู่ด้วยทั้งหมด

2. รู้สึกขาดความสนใจ แม้กับสิ่งที่เราเคยชอบ

ก็อย่างที่บอกว่ามันก็มีบ้างที่เราจะเบื่อ แล้วซึมเศร้ากับแค่เบื่อปกตินี่ต่างกันยังไง? อาการเบื้องต้นของซึมเศร้าคือจะรู้สึกไม่อยากทำอะไร แม้แต่สิ่งที่เราเคยชอบมากๆ ในอดีต ก็ไม่อยากจะทำ

3. รู้สึกหมดเรี่ยวแรง

พักนี้คุณรู้สึกอ่อนล้า อ่อนแรง จะลุกจากที่นอนทีก็ไม่อยากจะตื่นเลยไหมคะ ถ้าใช่ นี่อาจเป็นสัญญาณเตือนของโรคซึมเศร้าค่ะ พลังโรคซึมเศร้าจะดูดพลังงานของร่างกายคุณ ทำให้รู้สึกเฉื่อยชา หมดเรี่ยวแรงในการทำสิ่งต่างๆ

4. การนอนหลับเปลี่ยนไป

โรคซึมเศร้ายังส่งผลถึงการนอน ลองสังเกตว่า การนอนหลับของเราเปลี่ยนไปหรือไม่ เช่น นอนเยอะผิดปกติ มีแต่อยากจะนอนทั้งๆ ที่เมื่อคืนก็นอนไปแล้วตั้ง 8-9 ชั่วโมง หรือตอนแรกเป็นคนนอนปกติดี แต่พักหลังมานี้ ทำไมนอนไม่หลับ

5. ความอยากอาหารและน้ำหนักเปลี่ยนจากเดิม

นอกจากนี้เรายังสังเกตได้จากการกิน และน้ำหนักของเราค่ะ ลองสังเกตดูว่า พฤติกรรมการกินเราเปลี่ยนไปไหม กินเยอะขึ้นหรือลดลงกว่าเดิม แล้วน้ำหนักเราขึ้นหรือลงฮวบฮาบหรือเปล่า

6. ร้องไห้บ่อยขึ้น

เป็นธรรมดาที่เราจะร้องไห้บ้าง และการร้องไห้ก็เป็นการระบายความเครียดที่ดีอย่างหนึ่ง เพราะฮอร์โมนความเครียดจะถูกปลดปล่อยออกมาผ่านน้ำตา แต่ถ้าเราร้องไห้บ่อยเกินไปแบบหาสาเหตุไม่ได้ นี่อาจเป็นสัญญาณหนึ่งของโรคซึมเศร้าค่ะ

7. ขาดสมาธิ ตัดสินใจยาก

โรคซึมเศร้ายังส่งผลกระทบต่อการตัดสินใจด้วย ขาดสมาธิในการทำงาน ลอกแลก ใจอยู่ไม่สุข พอจะให้ต้องตัดสินใจอะไรก็ทำได้ยาก มีความลังเล สับสน ไม่แน่วแน่ ไม่เด็ดขาด

8. รู้สึกสิ้นหวัง มองโลกในแง่ลบ

การมองโลกในแง่ร้ายไว้บ้างก็ดีค่ะ เพราะเป็นการป้องกันตัวเองจากภัยร้าย ให้เราระมัดระวังตัวเข้าไว้ แต่อาการมองโลกในแง่ลบมากเกินไปก็เป็นสัญญาณหนึ่งของคนเป็นโรคซึมเศร้า ที่คิดลบมากๆ จนกลายเป็นความอ้างว้าง และสิ้นหวัง

9. รู้สึกไร้ค่า และโทษตัวเอง

นอกจากความเศร้า เสียใจ หดหู่ คนที่เป็นโรคซึมเศร้ามักจะชอบโทษตัวเองค่ะ เวลาเกิดเรื่องผิดพลาดอะไรขึ้นมาจะมองว่าเป็นความผิดของตัว และรู้สึกว่าตัวเองไร้ค่า

10. อยากฆ่าตัวตาย

อาการซึมเศร้าสามารถทำให้ผู้ป่วยมีความคิดอยากจะฆ่าตัวตาย ท้อแท้ สิ้นหวัง จนไม่รู้ว่าจะมีชีวิตไปเพื่ออะไร หากคุณเคยมีความรู้สึกอยากตาย อยากหายไปจากโลกใบนี้ ควรปรึกษาจิตแพทย์เพื่อวินิจฉัยโรคซึมเศร้าค่ะ

ความเบื่อเป็นส่วนหนึ่งของซึมเศร้า ปกติคนเราก็เบื่อบ้างอะไรบ้างได้ แต่ถ้าเป็นมากเข้า อาจเสี่ยงเป็นโรคซึมเศร้าได้ ลองเช็กอาการตามที่เราบอกไป ถ้ารู้สึกว่า ตัวเองมีอาการใกล้เคียงกับโรคซึมเศร้า ควรรีบปรึกษาจิตแพทย์โดยด่วยค่ะ เพื่อที่จะได้รับการรักษาที่ถูกต้อง และทันท่วงที แล้วเราจะรู้ว่า โลกนี้ยังมีสีสัน ที่ควรค่าต่อการดำรงชีวิตต่อไปค่ะ

References:
– Difference between Boredom and Depression
– Depression warning signs

Credit Pictures: 1, 2, 3, 4 , 5

บทความที่เกี่ยวข้อง

5 ความเข้าใจผิดเรื่องผิว ที่ยังมีคนเชื่อ

เคล็ดลับกำจัดเหนียง บอกลาคางสองชั้น